Tất cả mọi người đều có lúc quên lúc nhớ, đặc biệt là trong cuộc sống hiện đại bận rộn. Dù điều này là hoàn toàn bình thường nhưng trí nhớ không tốt có thể khiến cuộc sống của bạn trở nên mệt mỏi và khó chịu.
Gen di truyền đóng một vai trò quan trọng với mất trí nhớ, đặc biệt là với căn bệnh thoái hoá não nghiêm trọng như Alzheimer. Tuy nhiên, các nghiên cứu cho thấy chế độ dinh dưỡng và lối sống cũng tác động đáng kể lên khả năng lưu trữ và gợi nhớ thông tin của não. Tìm hiểu những cách cải thiện trí nhớ của bạn một cách tự nhiên dưới đây.
1. Giảm ăn đường và các loại chất bột tinh luyện
Ăn nhiều đồ ngọt có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khoẻ và các bệnh mãn tính, bao gồm suy giảm nhận thức. Tương tự, các loại chất bột tinh luyện như cơm trắng và bánh mì trắng sẽ tàn phá trí nhớ bạn nhanh chóng. Những loại đồ ăn này có chỉ số đường rất cao, cơ thể tiêu hoá và hấp thụ nhanh và khiến đường trong máu tăng đột ngột. Nghiên cứu cho thấy chế đồ ăn nhiều đường làm giảm trí nhớ, và khiến trọng lượng não nhỏ đi, đặc biệt là ở vùng não chứa trí nhớ ngắn hạn.
Một nghiên cứu trên 4000 người cho thấy những người thường xuyên tiêu thụ đồ uống nhiều đường như nước ngọt có khối lượng não nhỏ hơn và trí nhớ kém hơn những người dùng ít thức uống như vậy. Cắt giảm đồ ngọt trong khẩu phần ăn hàng ngày không chỉ giúp bạn ghi nhớ tốt hơn mà còn cải thiện sức khoẻ một cách toàn diện đấy.
Vậy bạn nên ăn gì?
- Cá là một trong những thức ăn được các chuyên gia khuyến khích để cải thiện trí nhớ. Trong cá có nhiều axit béo omega-3 giúp duy trì sự khoẻ mạnh của các tế bào thần kinh và đóng vai trò quan trọng trong việc giúp não học tập và ghi nhớ. Các loại cá có nhiều omega-3 có thể kể đến cá hồi, cá mòi, cá thu.
- Các loại ngũ cốc nguyên cám như gạo lứt, bánh mì từ ngũ cốc nguyên cám chứa nhiều chất xơ, vitamin, cung cấp nhiều chất dinh dưỡng và thúc đẩy tuần hoàn máu lên não, hỗ trợ các hoạt động ghi nhớ thông tin. Từ đó, trí nhớ của bạn cũng được cải thiện đáng kể.
- Quả việt quất có nhiều chất chống oxy hoá, có tác dụng xoa dịu căng thẳng, áp lực đồng thời giúp các tế bào não liên kết, trao đổi thông tin với nhau tốt hơn.
- Nghệ có nhiều các hợp chất chống oxy hoá và phù nề, kích thích não tiết ra serotonin và dopamine cải thiện tâm trạng. Nghệ cũng được cho là giúp não tạo ra các tế bào mới, giảm tiến trình lão hoá thần kinh, nhưng vẫn cần được các nghiên cứu tìm hiểu thêm. Bạn có thể dùng nghệ như gia vị trong bữa ăn hoặc dùng để pha trà uống.
- Hạt khô như hạnh nhân, óc chó, hạt bí đỏ chứa nhiều vitamin và chất chống oxy hoá, là thức ăn dành cho não bộ và tim mạch. Các nghiên cứu nhận thấy những người ăn hạt thường xuyên có trí nhớ tốt tính bằng năm hơn những người không có thói quen ăn hạt.
2. Dùng dầu cá, thực phẩm bổ sung
Dầu cá chứa nhiều axit béo omega-3, EPA và DHA. Ba loại chất béo này rất quan trọng với sức khoẻ toàn diện, làm giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, giảm phù nề, xoa dịu căng thẳng, lo lắng và làm chậm quá trình suy giảm thần kinh. Nhiều nghiên cứu đã cho thấy ăn cá và dùng dầu cá thường xuyên giúp tăng trí nhớ, đặc biệt là ở người cao tuổi. Một nghiên cứu ở 36 người trưởng thành bị suy giảm nhận thức cho thấy trí nhớ ngắn hạn được cải thiện rõ rệt sau 12 tháng sử dụng liên tục dầu cá.
3. Dành thời gian tập thiền
Tập thiền có lợi cho sức khoẻ cho bạn theo nhiều cách khác nhau. Không chỉ giúp bạn thư giãn, thoải mái, thiền còn được chứng minh giúp giảm áp lực, đau đớn, điều hoà huyết áp và cải thiện trí nhớ hiệu quả. Thực tế cho thấy thiền giúp làm tăng số lượng chất xám trong não, mà chất xám thì chứa nhiều tế bào thần kinh. Càng lớn tuổi, lượng chất xám bạn có ngày càng ít đi, tạo ra các tác động tiêu cực lên trí nhớ và khả năng nhận thức. Thiền và các phương pháp thư giãn được chứng minh rằng có thể cải thiện trí nhớ ở mọi người ở mọi lứa tuổi.
Tìm hiểu thêm các lợi ích khác của tập thiền mỗi ngày .
4. Duy trì cân nặng hợp lý
Duy trì trọng lượng cơ thể cân đối không chỉ giúp các cơ quan trong cơ thể hoạt động hiệu quả, nó cũng giúp tâm trí bạn đạt được trạng thái tốt nhất. Nhiều nghiên cứu cho thấy béo phì làm chính là nguy cơ làm giảm khả năng nhận thức của con người. Thú vị hơn, tình trạng thừa cân tạo thay đổi lên phần gen liên quan đến trí nhớ trong não, ảnh hưởng tiêu cực đến trí nhớ.
Béo phì cũng khiến cơ thể kháng lại insulin và tăng hiện tượng phù nề, do phản ứng miễn dịch diễn ra mạnh mẽ. Một nghiên cứu trên 50 người trong độ tuổi từ 18-35 cho thấy những ai có cơ thể càng nặng nề thì khả năng thực hiện bài kiểm tra trí nhớ càng kém. Béo phì cũng liên quan trực tiếp đến rủi ro phát triển căn bệnh thoái hoá não Alzheimer.
5. Ngủ đủ giấc giúp tăng cường trí nhớ
Thiếu ngủ là một trong những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến trí nhớ kém. Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong việc củng cố trí nhớ, bao gồm quá trình trí nhớ ngắn hạn được tăng cường và chuyển sang vùng trí nhớ dài hạn. Các nghiên cứu cho thấy rằng nếu bạn thiếu ngủ thường xuyên, trí nhớ bạn sẽ bị tổn hại nghiêm trọng.
Một nghiên cứu chỉ ra rằng những y tá làm việc ca đêm khi làm bài kiểm tra sẽ mắc lỗi nhiều hơn và 68% số đó có điểm kiểm tra trí nhớ thấp hơn những y tá làm việc ca ban ngày. Các chuyên gia sức khoẻ khuyến nghị người trưởng thành nên ngủ khoảng 7 đến 9 tiếng mỗi đêm để có một sức khoẻ tốt nhất.
6. Hạn chế đồ uống có cồn
Sử dụng quá nhiều đồ uống có cồn sẽ tổn hại sức khoẻ theo rất nhiều cách, trong đó có trí nhớ của bạn. Khi bạn đắm chìm trong men say, lượng cồn trong máu cũng tăng và khiến trí nhớ kém đi. Cồn tạo ra các phản ứng độc hại trên hệ thần kinh, ảnh hưởng đến não bộ. Nếu bạn liên tục sử dụng đồ uống có cồn, phần hồi hải mã với chức năng học tập và ghi nhớ sẽ bị tổn thương. Bạn khó có thể tiếp nhận và lưu giữ các thông tin, kiến thức mới. Việc học tập, làm việc sẽ trở nên khó khăn, thậm chí thụt lùi nếu bạn sử dụng bia, rượu quá thường xuyên.
Sử dụng đồ có cồn 1 đến 2 lần thì tốt cho sức khoẻ nhưng nếu bạn uống quá nhiều và quá thường xuyên thì trí nhớ của bạn sẽ bị say và khó tỉnh hơn đấy.
7. Rèn luyện trí não của bạn
Giống như một loại cơ bắp, não của bạn cũng cần tập luyện để luôn giữ vững phong độ và hoạt động hiệu quả. Rèn luyện các kỹ năng nhận thức, ghi nhớ bằng các trò chơi trí tuệ là cách thú vị và hiệu quả để kích thích trí nhớ.
Điền ô chữ, sodoku, chơi xếp hình là một trong những cách giúp não vừa được giải trí và luyện tập. Nghiên cứu gồm 42 người trưởng thành mắc chứng hay quên cho thấy các app luyện trí não bằng chơi games trên di động giúp trí nhớ được phục hồi đáng kể chỉ với 8 tiếng đồng hồ mỗi tháng.
Bên cạnh chơi trò chơi, não của bạn cũng sẽ được luyện tập khi bạn học thêm các kỹ năng, kiến thức mới. Học một ngoại ngữ mới, tập thể thao, bắt đầu một sở thích cũng là những cách rèn luyện trí nhớ của bạn. Não của bạn sẽ phải cố gắng tập trung tốt hơn vào các chi tiết, gợi nhớ lại các kiến thức vừa học, luyện tập khả năng giải quyết vấn đề.